Thị trường ô tô Việt Nam sẽ thay đổi như thế nào khi Mỹ áp dụng mức thuế mới?
Vào ngày 3/4/2025 (giờ Việt Nam), Tổng thống Mỹ Donald Trump chính thức công bố gói chính sách thuế quan mới, gây chấn động toàn cầu. Theo đó, Mỹ sẽ:
- Áp thuế nhập khẩu cơ bản 10% lên toàn bộ hàng hóa nhập vào Mỹ từ tất cả các quốc gia (có hiệu lực từ 5/4).
- Áp riêng thuế bổ sung 25% đối với ô tô và phụ tùng ô tô nhập khẩu.
- Đối với Việt Nam, Mỹ tuyên bố áp mức thuế đối ứng tổng cộng lên đến 46% (bao gồm thuế cơ bản 10% và 36% bổ sung), có hiệu lực từ ngày 9/4/2025.
Lý do được Nhà Trắng đưa ra là nhằm phản ứng với thặng dư thương mại lớn từ phía Việt Nam, và cho rằng Việt Nam đang áp thuế không công bằng đối với hàng hóa Mỹ (ước tính 90%).
Dù Việt Nam không phải là quốc gia xuất khẩu ô tô lớn sang Mỹ, nhưng chính sách thuế quan này có thể tạo ra những tác động dây chuyền mạnh mẽ tới thị trường ô tô trong nước, cả về cung – cầu, giá cả và chiến lược phát triển của doanh nghiệp.
1. Vì sao một chính sách tại Mỹ lại ảnh hưởng đến thị trường ô tô Việt Nam?
Một chính sách áp thuế ở Mỹ tưởng chừng không liên quan đến Việt Nam – nhất là trong ngành ô tô, nơi chúng ta ít xuất khẩu sang Mỹ. Nhưng thực tế, ngành công nghiệp ô tô hiện đại là một mạng lưới chuỗi cung ứng toàn cầu, nơi mà bất kỳ biến động nào ở “mắt xích” lớn như Mỹ đều gây ảnh hưởng lan rộng.
Các hãng xe lớn đang hoạt động tại Việt Nam như Toyota, Ford, Honda, Hyundai, VinFast… đều có liên kết sâu với thị trường Mỹ, cả về linh kiện, công nghệ, vốn đầu tư và định hướng xuất khẩu. Do đó, việc Mỹ siết thuế nhập khẩu khiến các hãng buộc phải điều chỉnh kế hoạch sản xuất, đầu tư và định vị thị trường, trong đó có thể ảnh hưởng đến thị trường Việt Nam.
2. Giá ô tô tại Việt Nam có thể tăng – Vì sao?
Chính sách thuế của Mỹ sẽ khiến các hãng xe phải tái cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu, đồng thời cân đối lại chi phí trên nhiều thị trường. Một số tác động cụ thể tới giá xe tại Việt Nam có thể bao gồm:
- Linh kiện nhập khẩu tăng giá: Nếu linh kiện ô tô từ các nhà cung ứng bị đánh thuế tại Mỹ, chi phí sản xuất toàn cầu sẽ tăng – kể cả ở Việt Nam.
- Chi phí đầu tư phân bổ lại: Các hãng xe có thể chuyển một phần chi phí từ thị trường Mỹ sang các thị trường còn lại, làm tăng chi phí phân phối tại Việt Nam.
- Xe nhập khẩu nguyên chiếc từ Mỹ: Một số mẫu xe như Ford Explorer, Jeep Wrangler, Chevrolet Tahoe… có thể tăng giá hàng trăm triệu đồng hoặc bị ngừng phân phối do mất lợi thế cạnh tranh.
📊 Ước tính mức tăng giá tại Mỹ do thuế 25% (tham khảo từ iSeeCars)
| Mẫu xe | Mức tăng ước tính (USD) |
|---|---|
| Ram 1500 (bán tải) | +15.000 |
| Toyota Tacoma | +12.000 |
| Subaru Forester (SUV) | +9.000 |
| Nissan Sentra (sedan) | +6.000 |
| Ferrari (xe sang – Ý) | +10% giá bán |
3. Cơ hội và thách thức cho xe lắp ráp trong nước
Trong bối cảnh giá xe nhập khẩu tăng, xe lắp ráp trong nước như Hyundai Accent, Toyota Vios, VinFast VF5, Mazda CX-5… có thể được người tiêu dùng ưu tiên hơn.
Tuy nhiên, việc sản xuất trong nước cũng không hoàn toàn “miễn nhiễm”:
- Linh kiện vẫn nhập khẩu từ nhiều quốc gia, có thể bị gián đoạn hoặc tăng giá nếu liên đới với chuỗi cung ứng toàn cầu.
- Chi phí sản xuất có thể tăng, khiến giá xe lắp ráp không giảm nhiều như kỳ vọng.
Dù vậy, đây vẫn là cơ hội để Việt Nam nâng tỷ lệ nội địa hóa, phát triển công nghiệp phụ trợ, và thậm chí thu hút các hãng xe đặt thêm nhà máy tại Việt Nam như một “điểm trung hòa thuế quan”.
4. Người tiêu dùng Việt sẽ thay đổi thói quen mua xe?
Chắc chắn sẽ có một số thay đổi đáng kể trong hành vi người tiêu dùng:
- Tránh mua xe nhập khẩu có nguồn gốc Mỹ/Châu Âu trong thời điểm nhạy cảm.
- Chuyển hướng sang xe lắp ráp nội địa, nơi giá còn ổn định và phụ tùng dễ thay thế.
- Ưu tiên xe điện, xe nhỏ, xe tiết kiệm nhiên liệu vì chi phí sử dụng lâu dài hợp lý hơn.
- Tìm đến xe cũ nhiều hơn nếu giá xe mới tăng cao – giống như xu hướng từng xảy ra trong đại dịch 2020–2022.
5. Toàn cảnh thị trường ô tô Việt Nam 2025–2026
Chính sách thuế quan mới từ Mỹ tạo ra sự dịch chuyển lớn trong xu thế sản xuất – tiêu dùng toàn cầu. Tại Việt Nam, dù không bị tác động trực tiếp trong xuất khẩu ô tô, nhưng thị trường nội địa sẽ chịu ảnh hưởng lan tỏa trên nhiều phương diện.
| Yếu tố | Dự báo |
|---|---|
| Giá xe nhập khẩu | Tăng 5–15% tùy mẫu xe |
| Tăng trưởng xe lắp ráp nội địa | Tăng 7–10% nhờ thay thế nhập khẩu |
| Tỷ lệ nội địa hóa linh kiện | Tăng từ 10–15% lên 20–25% |
| Sức mua người tiêu dùng | Có thể chững lại do biến động giá |
| Xu hướng xe phổ thông | Xe điện nhỏ, xe tiết kiệm nhiên liệu |
| Chiến lược của VinFast | Có thể thay đổi thị trường xuất khẩu |
| Rủi ro thị trường | Giá linh kiện tăng, thiếu hàng tạm thời |
Thay đổi là tất yếu, nhưng cơ hội vẫn rộng mở
Chính sách thuế quan mới của chính quyền Trump không chỉ là vấn đề giữa Mỹ và các quốc gia xuất khẩu, mà là tín hiệu cho thấy thế giới đang bước vào một chu kỳ điều chỉnh chuỗi cung ứng sâu sắc.
Đối với Việt Nam, đây là thời điểm vừa khó khăn, vừa giàu tiềm năng. Doanh nghiệp ô tô trong nước cần nhanh chóng:
- Tối ưu hóa chi phí sản xuất
- Tăng nội địa hóa
- Mở rộng năng lực lắp ráp
- Và chủ động tham gia vào chuỗi cung ứng linh kiện toàn cầu
Còn với người tiêu dùng, đây là lúc cần theo dõi thị trường sát sao, so sánh kỹ trước khi mua, và cân nhắc các dòng xe có giá trị sử dụng lâu dài, chi phí vận hành thấp.
Tổng hợp: Bisonic